papiermache klei

Kleien met papiermache. Iedereen kent wel het werken met papiermache: kranten in reepjes scheuren en inpappen met behanglijm. Je kunt er heel leuke dingen mee maken. Maar weet je dat je er ook klei van kunt maken?

Papier-maché: een vorm wordt bedekt met 3 tot 6 lagen gescheurd papier dat vastgelijmd wordt met bloemlijm. Papier wordt door deze bewerking heel erg hard en stevig. 

Papier-maché klei: papier wordt fijn gemaakt en met bloemlijm verwerkt tot klei. De klei voelt aan als steen en is net zo hard. Omdat ik de ruwe, natuurlijke look van de klei wil bewaren, schuur ik de stukken niet en blijft de textuur van de papierklei voelbaar en zichtbaar.

Van papier-maché maakte ik al enkele leuke dingen zoals deze flesdieren, als je verder zoekt op mijn blogs vind je ook huisjes van papier-maché. Het linkse flesdier is afgewerkt met geplakte stukjes papier als mozaïek. De middelste vazen worden nog afgewerkt met verf door de ouderen met wie ik wekelijks knutsel. De koppen zijn gemaakt van papier-maché.

Maar je kunt van papier ook klei van maken. Papier-maché klei. Als je daarop gaat zoeken, vind je verschillende recepten. Vaak met wc-papier en allerlei toevoegingen zoals gips, pva lijm, zelfs klei en nog veel meer. Dat wil ik niet. Ik wil alleen papier, bloem en behanglijm gebruiken voor mijn papier-maché klei en voor de lijm die ik gebruik om de klei glad te maken. 

Deze bloemlijm kun je ook gebruiken voor gewone papier-maché. Hij lijmt prima en zorgt voor een gladder resultaat. Wel het papier laten drogen tussen de lagen door.

Natuurlijke lijm maken

• 1 deel bloem mengen met 2 delen water. 
• Roer dit goed door totdat alle klontjes zijn verdwenen. Doe er een theelepel zout bij (dat voorkomt schimmelvorming en fermentatie van het papje) 
• Verwarm het al roerend totdat het een dikke pap wordt. 
• Laat het afkoelen en doe het in een goed afsluitende pot.
• In de koelkast bewaren.
• Gebruik deze bloemlijm bij het kleien en breng desgewenst een dun laagje op je ondergrond aan voordat je de klei erop doet voor een gemakkelijkere hechting.
• Met je vingers of een grote kwast kun je het gekleide oppervlak met deze lijm glad strijken. Niet te hard duwen!

Mijn recept voor papiermache klei

Nodig: papier/eierdozen/karton ; behanglijmpoeder ; bloem; bloemlijm ; zout of azijn ; schaal ; blender, staafmixer

Eierdozen of ander papier in stukjes scheuren of knippen.

Laat het goed weken in voldoende water. Kneed het goed met je handen door zodat de stukjes kleiner worden en water er goed intrekt.

Niet alle papier is geschikt en zal dan ook niet uit elkaar vallen na het weken. Haal dit eruit. 

Let ook op lijmranden die soms elastisch kunnen zijn. Die moet je eruit halen.

Papier fijnmaken en in water weken

Als het papier voldoende heeft geweekt en je hebt het kleiner gemaakt door te kneden, kun je het met de staafmixer, of in een blender, nog kleiner malen. Het water laat je erbij.

Tip: Laat het restant van de pulp in je blender vooral niet hard worden, maar maak hem direct schoon.

Papier kneden en fijnmaken

Doe de natte pulp in een oude doek en vouw die dicht zodat je het water uit de pulp kunt knijpen. Of knijp de pulp tussen je handen uit boven een bakje. Er komt behoorlijk wat vocht uit. Knijp tot er bijna niets meer uitkomt, maar hij hoeft niet kurkdroog te worden.

De pulp vormt door het wringen meteen een massa in de doek zodat er vrij weinig achterblijft als je deze openvouwt en de pulp eruit haalt.

Water uit het fijngemaakte papier knijpen 

De droge pulp verkruimel je in een bak en haal je uit elkaar. 

Toevoegen: (afhankelijk van de hoeveelheid pulp die je hebt) 1 eetlepel droge behanglijm, 2 eetlepels bloem, 1 eetlepel zout, 2 eetlepels bloemlijm. Meng dit door elkaar, voeg eventueel wat water toe zodat het goed mengt met elkaar en een dikke pap vormt.

Doe dit dikke papje bij de papierpulp en kneed alles goed door zodat het een egale en flexibele massa wordt.

Toevoegen aan het fijne gemaakte papier

Toevoegingen erbij doen en kneden

• Probeer of je er een vaste vorm van kunt kneden, dan is je massa goed.
• Bewaar de klei luchtdicht afgesloten in een plastic zak of bakje in de koelkast, daar blijft het enkele weken goed. 

Na het kneden blijft flexibele klei over

Voor het potje hieronder heb ik een glazen pot bedekt met een dunne laag papierklei die gemaakt is van groene eierdozen. Tijdens het aanbrengen, gebruik ik bloemlijm om naadjes en randjes glad te strijken en tegen elkaar te duwen. 

De kop van het potje heb ik later gemaakt omdat ik nog niet wist wat ik er verder mee wilde gaan doen. Later iets toevoegen als de ondergrond droog is, is geen enkel probleem. Voor de zekerheid heb ik de kop met houtlijm op de pot bevestigd. Het potje krijgt nog een laagje verf voor de afwerking.

Het duurt echt wel een paar dagen, afhankelijk van de dikte, voordat je papier-maché klei droog is en je hem verder kunt bewerken. De gedroogde klei krijgt een mooie, stevige textuur die lijkt op cement of steen. Je kunt hem afwerken met verf en daarna vernissen zodat hij lang mooi blijft.

Veel plezier met kleien! Ik hoop dat je iets aan mijn recept en uitleg hebt. Maak er mooie, duurzame en gerecyclede kunstwerken mee!